Aydın’ın önemli tarım ürünlerinden olan ve ‘sarı altın’ olarak bilinen zeytinyağındaki ihracat yasağın kaldırılması için 20 oda ve borsanın temsilcileri ortak bildiri yayınladı. 1 Ağustos 2023 tarihinde dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına getirilen yasağın 10 aydır kaldırılmamasının Türk zeytinyağı sektörünü olumsuz etkilediğine dikkat çekilen ortak bildiride dökme ve varilli zeytinyağı ihracatındaki yasağın hemen kaldırılması talep edildi. Zeytin ve zeytinyağı sektöründeki sorunların değerlendirilmesi, üretim ve ihracatın önündeki engellerin azaltılmasına yönelik görüşlerin değerlendirildiği toplantıya Aydın Ticaret Borsası Meclis Başkanı A. Bahri Erdel, Meclis Başkan Yardımcısı Rıza Uyar ve Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Cengiz Ülgen katıldı.

Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği ev sahipliğinde, bir araya gelen Türk zeytin ve zeytinyağı sektörünün geleceğini tayin eden 20 kurumun imzasıyla yayınlanan ortak bildiride “Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi’nin belirlediği 185 bin ton rekolte ve bir önceki rekor üretimin olduğu yıldan 170 bin ton devir stoku ve Suriye’den gelen 30 bin tonla beraber 385 bin ton zeytinyağı arzı oluşmuştur. Tahmini 60 bin ton zeytinyağı ihracatı ve 125 bin ton tüketim ile önümüzdeki sezona 200 bin ton zeytinyağı stoku devredecektir. Bu miktar iç piyasanın ihtiyacını rahatlıkla karşılayacağı gibi, ihracat yapılmasına da imkân sağlayacaktır. İspanya ve diğer üretici ülkelerde yaşanan rekolte kayıpları ve ülkemiz üretimindeki artış ülkemizin ihracat yapması için önemli bir fırsat sundu. Dünya fiyatları 10 Avro seviyesindeyken ve bu yüksek fiyatlarla ihracat yapabilecekken fırsat kaçırılmaya devam etmektedir. Zeytinyağı ihracat kısıtlaması zeytinyağlarının uygunsuz şartlarda stoklanmasını ve kalite kaybını beraberinde getirdi. Bu süreçteki kaybımız 400 milyon avro civarında oldu” görüşüne yer verildi.

“Binlerce ton zeytinyağı rafine yağa dönüşecek”
Ege Bölgesi’nin en önemli tarımsal ürünlerinin başında gelen ve Türkiye’nin ihraç ettiği tarımsal ürünleri arasında yer alan zeytinyağına getirilen kısıtlamanın sektör temsilcilerini olumsuz etkilediğini vurgulayan Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Çondur ise yaptığı açıklamada “Zeytinyağı sektör temsilcilerinin katılım sağladığı ve sektörün mevcut durumunun değerlendirildiği toplantı kapsamında, ülkemizde 2024/2025 sezonunda 400 bin tonun üzerinde rekolte beklenilmektedir. Aynı zamanda 2023/2024 sezonundan 200 bin ton civarı devir stok ve 50 bin ton civarı Afrin zeytinyağını dahil ettiğimizde toplam 650 bin ton zeytinyağı varlığına sahip olduğumuz görülmektedir. Söz konusu yaklaşık 200 bin ton zeytinyağının iç tüketimde kullanıldığını düşünürsek geriye kalan binlerce ton zeytinyağı ihracatta değerlendirilemediği için değer kaybedecektir. Oysaki İspanya başta olmak üzere İtalya ve Tunus gibi zeytinyağı üretimi yapan ülkelerdeki kuraklık sebebiyle rekoltede yaşanan düşüş sonrası uluslararası pazarda zeytinyağı fiyatları ciddi anlamda yükselmiştir. Türk ihracatçısı böylesi bir durumdan önemli ölçüde gelir sağlayacağını düşünürken, açıklanan yasaktan dolayı zeytinyağı piyasasında durgunluk hakim olmuştur. Tedbir kararının devam etmesi Türk zeytinyağı sektöründeki ihracatçılar başta olmak üzere, üreticileri ve sanayicileri de olumsuz etkileyecektir. Getirilen yasak sonucunda stoklarda bekleyen binlerce ton zeytinyağı, hızla değer kaybedecek ve sızma zeytinyağları rafine yağa dönüşecektir. Bu sebeple tüm sektör olarak talebimiz dökme ve varilli zeytinyağı ihracatındaki tedbir kararının kaldırılması olacaktır. Sektör temsilcileri olarak ihracatçılarımızı sıkıntıya düşürecek, ekonomilerini bozabilecek kısacası firmaların iflas etmesine neden olabilecek bu süreçten geri dönülmesini talep ediyoruz” dedi.