Aydın Ticaret Borsası’nda (ATB) düzenlenen 2023-2024 Sezonu Zeytin ve Zeytinyağı Sektör Toplantısı’nda konuşan Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Çondur, "TÜİK verilerine baktığımızda Türkiye zeytinyağı üretiminde Aydın 2’nci sırada yer almaktadır" dedi.

Aydın Ticaret Borası Konferans Salonunda ilçe ziraat odaları başkanları ve sektör temsilcilerinin katılımıyla 2023-2024 Sezonu Zeytin ve Zeytinyağı Sektör Toplantısı düzenlendi. Düzenlenen toplantıda zeytin ve zeytinyağı sektöründe yaşanan sorunlar, bu sorunlara ilişkin çözüm önerileri ve talepler konuşuldu. Saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasının ardından toplantının açılış konuşmasını Aydın Ticaret Borsası Başkanı Fevzi Çondur gerçekleştirdi.

Zeytin ve zeytinyağı üretiminin ülkemizdeki en önemli tarımsal faaliyetlerden biri olmakla beraber Aydın ekonomisine de önemli ölçüde katma değer sağlamadığını belirterek konuşmasına başlayan Aydın Ticaret Borsası Başkanı Fevzi Çondur, "Türkiye, dünya zeytinyağı üretiminde İspanya’dan sonra 2’nci sırada gelmektedir. TÜİK verilerine baktığımızda ise Türkiye zeytinyağı üretiminde İzmir birinci sırada, ilimiz de 2’nci sırada yer almaktadır. Türkiye’de sofralığa ayrılan zeytin ağacı varlığının yüzde 9’u ilimizde yer almakta olup, ülkemizde sofralık zeytin üretiminin yüzde 8.8’i ilimizden karşılanmaktadır. 2022 yılında ülkemizde 938 bin ton sofralık zeytin üretimi gerçekleşmiştir. Bu üretimin yaklaşık 83 bin tonu ilimize aittir. Yine Türkiye’de yağlığa ayrılan zeytin ağacı varlığının yüzde 15’i ilimizde yer almakta olup, Türkiye yağlık zeytin üretiminin yüzde 12’si ilimize aittir" dedi.

Türkiye’nin 2022-2023 sezonu zeytin ve zeytinyağı ihracat verilerini paylaşan Çondur, "Ege İhracatçılar Birliği verilerine göre; ülkemiz 2022-2023 sezonunda zeytinyağında 701 milyon 850 bin dolar, sofralık zeytinde ise 184 milyon 511 bin dolar ihracat gerçekleştirmiştir. İlimizde 2022-2023 sezonunda ülkemize zeytinyağında 40 milyon 584 bin dolar, zeytinde ise 33 milyon 228 bin dolar katkı sağlamıştır. Aydın Ticaret Borsası’nda 2022-2023 sezonunda, 46 bin 200 ton sofralık zeytin işlem görürken ortalama satış fiyatı 21 lira olarak gerçekleşmiştir. Zeytinyağında ise 2022-2023 sezonunda borsamızda, 34 bin ton zeytinyağı işlem görmüş olup ortalama satış fiyatı ise 91 lira 34 kuruş olarak gerçekleşmiştir" diye konuştu.

Aydın Ticaret Borsası’nın Aydın’ın tarımsal ürünlerinin ekonomik katma değerinin artması ve coğrafi işaretler aracılığıyla tescil edilerek koruma altına alınmasına yönelik çalışmalar gerçekleştirdiğini belirten Çondur, "Bilindiği üzere borsamız, ilimizin tarımsal ürünlerinin ekonomik katma değerinin artması ve coğrafi işaretler aracılığıyla tescil edilerek koruma altına alınması yönünde özverili çalışmalar sergilemektedir. 17 Eylül 2020 tarihinde aydın memecik zeytinyağını, 21 Nisan 2021 tarihinde aydın yamalak sarısı zeytinini, 7 Mayıs 2021 tarihinde ise aydın memecik zeytinini Türk Patent ve Marka Kurumu’nda tescillendirmiştir. 24 Eylül 2021 tarihinde Aydın Memecik Zeytinyağı, 12 Kasım 2021 tarihinde de Aydın Memecik Zeytini Avrupa Birliği coğrafi işaret başvurusu gerçekleşmiştir. Bugün itibariyle de başvurusunu yapmış olduğumuz Aydın Memecik Zeytinyağı, Avrupa Birliği Resmi Gazetesi’nde ilan edilmiştir. Böylelikle Avrupa Birliği’nde ilimize ait coğrafi işaret sayısı 3’e çıkmıştır" ifadelerini kullandı.

Aydın Memecik Zeytinyağının tanıtımı için 33 ilde tadım ve tanıtım etkinlikleri düzenlediklerini sözlerine ekleyen Aydın Ticaret Borsası Başkanı Çondur, "Aydın Memecik Zeytinyağının tanıtımı, doğru ve kaliteli zeytinyağının ayırt edici özelliklerinin anlatılması amacıyla, tadım panelistlerimiz ile birlikte Türkiye’nin farklı illerinde tadım ve tanıtım günleri düzenleyen borsamız, şu ana kadar 33 ilde bu etkinliklerini gerçekleştirmiştir. Borsamız, üyelerinin ticari hayatında markalaşma sürecine katkı sunmak adına projeler geliştirmiştir. Buna istinaden Aydın Ticaret Borsası olarak sizlerin, fikri ve sınai mülkiyet konusunda bilgilenmelerini sağlamak, Ar-Ge faaliyetleri neticesinde ortaya çıkacak olan patent, faydalı model ve sınai mülkiyet haklarına ilişkin, ulusal ve uluslararası mevzuat ile her türlü bilgi ve dokümana kolaylıkla erişebilmesi ve gerekli durumlarda uzman desteğinin verilebilmesi amacıyla, marka ve patent danışmanlık ofisini, üyelerimizin hizmetine sunmuştur. Yine siz değerli üyelerimizin alın teri ile ürettiği ürünlerini değerinde satabileceği, ulusal ve uluslararası tüm alıcılar ile buluşabileceği, Yöresel Aydın Platfomu’nu faaliyete geçirmiştir. Tamamen ücretsiz olan bu platformda ürünlerinize, firma bilgilerinize yer verilmiş ve nihai tüketicinin, yurtdışı firmalarının doğrudan sizinle iletişim kurabilmesi hedeflenmiştir. Borsamız, her yıl düzenlediği zeytin ve zeytinyağı sektör toplantılarında, sizlerden gelen talep ve önerileri yetkili mercilere taşımayı misyon edinmiştir. sorunların çözümü noktasında sizlerin ürünlerinin katma değerini arttıracak ve yeni pazar oluşturacak çalışmalara yön vermiştir" dedi.

"Zeytin ilimizin değerli ürünlerinden biridir"
Aydın İl Tarım ve Orman Müdür Yardımcısı Ali Rüstem Şanlı ise da zeytinin meyvesinden yağına birçok yönü ile faydalanılan ve Aydın’ın değerli ürünlerinden biri olduğunu belirterek, "Toplam üretimimizin 249 bin tonunu yağlık, 83 bin tonunu ise sofralık zeytin oluşturmaktadır. İlimiz yağlık zeytin üretim miktarı ile ülke sıralamasında ikinci, zeytin üretimi ile dördüncü sıradır. İlçe bazında yağlık zeytinde Çine ilçemiz 29 bin 953 ton ile, sofralık zeytinde ise Karacasu ilçemiz 18 bin 236 ton ile başı çekmektedir. İlimizde 160 bin hektarlık bir alanda üretim yapılmakta olup, alanın yüzde 19’unda organik tarım uygulanmaktadır. ÇKS’ye kayıtlı üretici sayımız 36 bin 368’dir. Bu sezon yaz sıcaklarının mevsim normallerinin üstünde seyretmesi önceki yıla göre üretim rakamlarında düşüş beklenmektedir. İlimizin 2022 yılı destekleme rakamlarına göre 2 bin 368 üreticiye yaklaşık 5 milyon TL dane zeytin desteklemesi yapılmıştır. Ege İhracatçılar Birliği verilerine göre ilimizden 2022-2023 sezonunda yaklaşık 25 bin 500 tonu zeytin, 8 bin 500 tonu zeytinyağı olmak üzere toplamda 34 bin tonluk bu da yaklaşık olarak 74 milyon dolar değerinde ihracatın gerçekleştirildiğini göstermektedir" dedi.

Aydın’da faaliyet gösteren 254 adet yağhane ve dolum tesisi olduğunu belirten Şanlı, "Müdürlüğümüzce hem milli ekonomimize katkı sağlanması hem de çiftçilerimize ekonomik gelir sağlamak amacı ile yürüttüğümüz, meyve bahçelerinin geliştirilmesi projesi çerçevesinde Söke, Koçarlı ve Karpuzlu ilçelerimizde delice aşılaması gerçekleştirilmektedir. İlimiz zeytin entegre mücadele alanı ile de Türkiye’de birinci sırada yer almaktadır. Bu yıl müdürlüğümüzce 3 bin 212 üreticimizle 16 bin 830 hektarlık alanda entegre mücadele çalışmalarımız devam etmektedir. Zeytin sineği, zeytin fidanı tırtılı, zeytin güvesi, zeytin pamuklu biti ve halkalı leke bölgemizde görünen başlıca hastalık ve zararlılardır. Ekiplerimizce yıl boyunca arazi çalışmaları yürütülmekte zeytin hastalık ve zararlılarının tespiti halinde il müdürlüğümüz web sayfasında ve sosyal medya hesaplarında ilan edilerek gerekli bilgilendirme ve eğitim toplantıları yapılmaktadır. 2024 yılında zeytin sineğine karşı Ege İhracatçılar Birliği ile iş birliği içerisinde mücadelemizi devam ettirmek istiyoruz. İlimizde faaliyet gösteren 178 adeti yağhane olmak üzere, 254 adet yağhane ve dolum tesisi bulunmaktadır" diye konuştu.

İl Tarım ve Orman Müdür Yardımcısı Şanlı konuşmasının sonunda zeytinyağının kalitesini korumak için denetim çalışmalarını sürdürdüklerini belirterek, "İlimizde yer alan işletmelerimizde zeytinyağının kalitesinin korunması için İl Tarım ve Orman Müdürlüğü olarak özellikle faaliyet öncesi denetimlerimiz yapılmaktadır. Geçtiğimiz yıl içerisinde 415 adet denetim yapılırken, bu yıl günümüze kadar gerçekleştirilen denetim sayısı 138 olup sezonla birlikte denetimler devam etmektedir. Sektörümüzü daha ileriye taşıyabilmek adına çalışmalarımıza devam edeceğimizi belirterek bu üretim sezonun sektörümüz için bereketli ve bol kazançlı geçmesini diliyorum" ifadelerini kullandı.